معرفی دعای چهل‌وپنجم صحیفه سجادیه

دعای چهل‌وپنجم صحیفه سجادیه، از دعاهای صحیفه سجادیه امام سجاد (ع). این دعا ۵۶ بخش دارد و به دعای «وداع باماه رمضان» مشهور است. امام در ابتدای دعا اوصاف خداوند را بیان می‌کند و سپس در ۲۰ بخش ۲۰ بار بر ماه رمضان درود می‌فرستد و به توصیف آن می‌پردازد. در آخر دعا درخواست‌های دعاکننده از خداوند آمده است.

آموزه‌های دعا
خدا در برابر آنچه می‌دهد، پاداشی نمی‌خواهد و از بخشش خود پشیمان نمی‌شود.
خدا پاداش بنده‌اش را هم‌وزن عمل او نمی‌دهد [بلکه افزون‌تر می‌دهد].
خدا بی‌استحقاقِ ما نعمت می‌دهد و از روی تفضّل، گناهان را می‌آمرزد.
خدا اگر عطایی کند، آن را با منت نمی‌آمیزد و اگر منع کند از روی ستم نیست.
خدا به هر کس که حمد الهی گوید، پاداش می‌دهد و حال آنکه خودش حمدگفتن را به او الهام کرده است.
خدا با کسی که او را نافرمانی کند، بردبارانه رفتار می‌کند و تا وقتی توبه کند، عذابش را تأخیر می‌اندازد.
خدا برای بندگان دری به سوی آمرزش گشوده و آن را «توبه» نامیده است.
خدا به کسی که کار نیک کند، ده‌برابر پاداش می‌دهد و کسی را که مرتکب کار بد شود، فقط به همانند آن کیفر می‌کند.
ماه رمضان از ویژه‌ترین واجبات است.
ماه رمضان ممتازترین ماه و برتر از همه اوقات است؛ زیرا خدا در این ماه، قرآن را نازل کرده و ایمان بندگان را به کمال رسانده و مردم را به شب‌زنده‌داری راغب کرده و شب قدر را در آن قرار داده است.
خدا با ماه رمضان ما را بر امت‌های دیگر برتری داده است.
«کار آنان که دارایی خود را در راه خدا انفاق می‌کنند، به کار دانه‌ای مانَد که هفت خوشه برویاند و در هر خوشه سد دانه باشد و خدا این شماره را برای هر کس که بخواهد چند برابر می‌افزاید».[بقره: ۲۶۱]
اگر کسی از داخل‌شدن به منزلگاه توبه، پس از بازبودن در و بودن راهنما، غفلت کند، چه بهانه‌ای می‌تواند داشته باشد؟!
اگر خداوند آنچه از عالم غیب فرستاده نمی‌فرستاد، اندیشه بندگان به آن راهی نداشت.
امام سجاد(ع) در ۲۰ فراز، ۲۰ بار بر ماه رمضان درود و سلام می‌فرستد و این ماه را توصیف می‌کند. «السلام علیک» در زبان عربی به معنای خداحافظی هم می‌آید و در اینجا نیز همین مراد است[محسن قرائتی، درس‌هایی از قرآن]:

سلام بر تو ای بزرگ‌ترین ماه خدا و ای عید دوستان.
سلام بر تو ای گرامی‌ترین اوقات که همنشین ما بودی…
سلام بر تو ای همنشین پرقدر و منزلت…
سلام بر تو که با برکت بسیار به ما روی آوردی و ما را از چرک‌های گناه شستشو دادی.
سلام بر تو و آن شب قدری که بهتر از هزار ماه است.
…
خدا روز فطر را برای مؤمنان روز عید و شادی قرار داد.
خدا بزرگوارترین کسی است که رو به سوی او می‌آورند و کارسازترین کسی است که به او توکل می‌کنند.

شرح‌ها
این دعا در این آثار شرح شده است:

شرح‌های فارسی
دیار عاشقان اثر حسین انصاریان، جلد ۷، صفحه ۴۷۱ تا ۴۹۶.
شهود و شناخت اثر محمدحسن ممدوحی کرمانشاهی، جلد ۳، صفحه ۴۳۵ (به صورت مختصر).
حکمت عبادات اثر عبدالله جوادی آملی، صفحه ۱۶۶ تا ۱۸۰.
شرح صحیفه سجادیه اثر محمدعلی مدرسی چهاردهی.
سروش رمضان:شرحی بر دونیایش امام سجاد در آغاز وانجام ماه رمضان اثر [سید رضا باقریان موحد]. تهران موسسه فرهنگی دین پژوهی بشرا
سیمای رمضان در صحیفه سجادیه اثر [علی کریمی جهرمی].

شرح‌های عربی
آفاق الروح اثر سید محمدحسین فضل الله.
ریاض السالکین فی شرح صحیفه سید الساجدین اثر سید علیخان حسینی، جلد ۶، صفحه ۹۳ تا ۱۹۷.
فی ظلال الصحیفه السجادیه اثر محمد جواد مغنیه، صفحه ۵۱۵ تا ۵۳۹.

شرح‌های لغوی
آثاری که لغات دعا را توضیح داده و معنا کرده‌اند:

تعلیقات علی الصحیفه السجادیه اثر محمد بن مرتضی فیض کاشانی.
حل لغات الصحیفه السجادیه اثر محمدباقر شفیع حسینی.
شرح الصحیفه السجادیه اثر عزالدین جزائری.

پ ن: برای خواندن دعا و ترجمه به لینک منبع رجوع کنید

صفحات: 1 · 2