فصل امتحانات گذشت، خوب یا بد کم کم نمره ها اعلام میشن

هر کس بسته به فراخور تلاش خودش و شرایطش نمره ای و معدلی آورده

بعضی راضی و خوشحال بعضی ناراحت و بعضی پشیمان

جملاتی رایج این مواقع ( امتحانات و اعلام نمرات):

از ترم بعد خوب درس می خونم

از ترم بعد از اول ترم شروع می کنم

تکلیف و تحقیق برا آخر ترم نمیذارم

ولی خیلیا ترم شروع میشه ولی حرفا شون یادشون میره تا آخر ترم دیگه

و گاهی کل دوره همین برنامه رو داریم

اما سوال:

این ترمی که گذشت چی به دست آوردین؟

چیزی یادگرفتین یا همه رو حفظ کردین؟ یا به معلومات تون اضافه شد یا به محفوظات تون؟

اگه الان چیزی از درسا بپرسن می تونین توضیح بدین یا همه رو سر جلسه امتحان گذاشتین و بیرون اومدین؟

…

واقعا طلبه چطور باید درس بخونه و چه باید بکنه یا اساس کار طلبه چیه؟

اساس کار طلبگی،

فکر کردن و دقت کردن و مطالعه کردن است، نه حفظ کردن.

حفظ‌محوری، همان چیزی است که امروز بلای تعلیم و تربیت جدید ماست و ما مدتهاست که داریم با آن مقابله و مبارزه میکنیم و هنوز هم روبه‌راه نشده است و باید روبه‌راه شود.

در حوزه، اساس سنتی ما بر پایه‌ی فکر کردن است.

طلبه درس را که میخواند،

اولاً قبلاً پیش‌مطالعه میکند، ذهنش را آماده میکند تا از استاد حرف نو بشنود.

بعد از درس، آن درس را با یک زمیلی، رفیقی مباحثه میکند؛ یک بار به او درس میگوید، یک بار او به انسان درس میگوید؛ لذا در ذهن جایگزین میشود.

در بعضی از حوزه‌ها مثل نجف، تقریر درس استاد معمول بود - در قم کمتر وجود داشت یا نداشت و خیلی بندرت بود - طلبه‌ی فاضلی بعد از درس استاد مینشست، همان درسی را که استاد گفته بود، برای بعضی از طلابی که احتیاج داشتند، دوباره میگفت.

ببینید این کار چقدر در عمق بخشیدن به علم و سواد و معلومات محصل و طالب علم تأثیر میگذارد.

این سنتها را نباید از دست داد؛ اینها حیف است.

بیانات مقام معظم رهبری در دیدار طلاب و فضلا و اساتید حوزه علمیه قم‌ ۱۳۸۹/۰۷/۲۹